Genesis 24

A tinaulai kai Isak

1Ma Abaraam i ga patuana, ma i ga laun vao, ma ra Luluai i ga maravut Abaraam ta ra lavur magit. 2Ma Abaraam i ga biti tai kana tultul, nina i lualua ta ra kubana ma i kure kana tabarikik par: Una vung ra limam ta ra kelakelegi na kaugu, 3ma una vavalima tai ra Luluai, ra God kai ra bala na bakut ma ra God kai ra rakarakan a gunagunan, ba koko una vataule natugu ma ta vavina ta ra vaden Kanaan, nina iau ki livuan ta diat; 4una vana ta kaugu gunan iat, ma pire ra umana niurugu, ma una pilak pa ta vavina ure natugu Isak. 5Ma ra tultul i ga biti tana: Kan ra vavina na ole upi na mur iau ta go ra gunan; dave, ina tule mule natum ta nam ra gunan u ga irop tana? 6Ma Abaraam i ga biti tana: pata, koko una agure mule natugu uro. 7A Luluai God kai ra bala na bakut, nina i ga agure vairop iau kan ra kuba i tamagu, ma kan ra gunan di ga kava iau tana, nina i ga biti tagu ma ra vavalima: Ina tul tar go ra gunan ta ra umana bul mur tam, ia iat na tulue kana angelo na lua tam, ma una pilak pa ta vavina mabara ure natugu. 8Ma ona ra vavina pa na ga upi na mur u, u ti langalanga ta go kaum vavalima; ia kaka koko una agure mule natugu uro. 9Ma ra tultul i ga vung ra limana ta ra kelakelegi na kau i Abaraam, kana luluai, ma i ga vavalima tana.

10Ma ra tultul i ga pilak kapi ta vinun na kamel ta ra lavur kamel kai kana luluai, ma i ga vana papa; ma i ga kap ra lavur mangana tabarikik kai kana luluai ta ra limana, ma i ga tut, ma i ga vana uro Mesopotamia, ta ra pia na pal kai Nakor. 11Ma i ga kure ba koko ra umana kamel diat a olo ta ra pia na pal; ba diat a va ka maravai pire ra kivu na tava ta ra ravian, ta ra pakana bung ba ra vaden dia irairop tana, upi diat a kulup a tava. 12Ma i ga biti: U, Luluai God kai kaugu luluai Abaraam, iau lul u, ba una maravut iau go gori, ma una mari Abaraam, kaugu luluai. 13Gire, iau tur pire ra kivu na tava; ma ra umana natu i ra tarai kai ra pia na pal, a umana vavina, diat a irairop, upi diat a kulup a tava; 14boina ba na dari: nina ra inip na vavina, ba ina biti tana, Una vung vatagogo kaum kulkulup, pi ina momo, ma na biti, Una momo, ma ina vamomo bula kaum kamel, boina ba ia nam iat ba u ga tibe tar ia tai kaum tultul Isak; ma ina nunure tana ba u mari kaugu luluai.

15Ma ba i ga tata boko, gire, Rebeka i ga irop, natu i Betuel, nina ba Milka i ga kava tar ia tai Nakor, tura i Abaraam, ma i ga kap ra kulkulup ta ra ul a varana. 16Ma a vakak na vavina tuna, a inip, ma pa ta tutana i ga la tana boko; ma i ga vana ur ta ra kivu, ma i ga vabuka kana kulkulup, ma i ga tutua rikai. 17Ma ra tultul i ga vutvut upi na barat ia, ma i ga biti: Una vamomo iau ma ta ik a tava ta kaum kulkulup. 18Ma i ga biti: Una momo, luluai. Ma i ga lulut, i ga vairop ra kulkulup ta ra limana, ma i ga vamoma. 19Ma ba i ga tar vamoma, i ga biti: Ina kulup ure kaum umana kamel bula, upi diat a momo ma diat a maur. 20Ma i ga pampam, i ga lolonge ra tava ma ra kulkulup ta ra turtur na tava, ma i ga vutvut mulai ta ra kivu, upi na kulup, ma i ga kulup ure kana umana kamel par. 21Ma ra tutana i ga bobe ung ia, ma i ga ki mut uka upi na nunure value, ba a Luluai i ga maravut kana vinavana ba pata.

22Ma ba ra umana kamel dia ga tar momo par, a tutana i ga tak pa ra domol di pait ia ma ra goled i mamat a ik, ma a ura mul ure ra limana, dir ga varogop ma a vinun na mamat na goled, 23ma i ga biti: U natu i to ia? Una ve iau. Dave, ta maup abara ta ra kuba i tamam, upi avet a ki tana? 24Ma i ga biti tana: Iau natu i Betuel, nina Milka i ga kava tar ia tai Nakor. 25Ma i ga biti bula tana: Ave vung ra kunai ma ra magit bula ure ra kamel, ma a maup bula pire vevet, upi avat a va tana. 26Ma ra tutana i ga bura rururu, ma i ga lotu tadav ra Luluai. 27Ma i ga biti: Da pite pa ra Luluai ra God kai kaugu luluai Abaraam, tago pa i vung vue kana varmari ma kana dovotina tadav kaugu luluai, ma i ga vateten iau ta ra nga uti, ta ra kuba i ra umana tura i kaugu luluai.

28Ma ra inip na vavina i ga vutvut, ma i ga varvai ta go ra lavur magit ta ra kuba i nana. 29Ma Rebeka dir taina ma tika na tutana, a iangina Laban; ma Laban i ga kavie ra vinavana, upi na tadav ra tutana ta ra kivu. 30Ma ba i ga gire ra domol ma ra mul ta ra lima i taina, ma ba i ga valongore ra tinata kai Rebeka, taina, ba i ga biti, A tutana i ga ve iau ra dari, i ga tadav ra tutana; ma gire, i ga tur pire ra umana kamel ta ra kivu. 31Ma i ga biti tana: Una ruk, u nina a Luluai i ga vadoane, ta ra ava u turtur ra pia? Iau tar vaninare ra pal, ma iau tar mal are ra pakana bula ure ra umana kamel. 32Ma ra tutana i ga ruk ra pal, ma i ga pala vue ra tabarikik ta ra umana kamel. Ma i ga tul tar ra kunai tana ma ra magit na nian ure ra umana kamel ma ra tava bula, pi na puk ra kauna me, ma ra kau i ra tarai dia varagur me. 33Ma di ga vung ra magit na nian pirana, upi na ian; ma i ga biti: Pa ina ian boko,, ina varvai lua ure kaugu vinavana. Ma i ga biti: Una varvai ka.

34Ma i ga biti: Iau a tultul kai Abaraam. 35Ma ra Luluai i ga manga maravut kaugu luluai, ma i tar ngala; ma i ga tabar ia ma ra do na sip ma mangoro na bulumakau, ma ra silva ma ra goled, ma ra umana tultul na tutana ma ra umana tultul na vavina, ma ra umana kamel ma ra umana as. 36Ma Sara, a taulai kai kaugu luluai, i ga kava tar tika na bul tutana tai kaugu luluai, ba i ga tubuan na vavina; ma Abaraam i tul tar kana lavur tabarikik par ta nam ra bul. 37Ma kaugu luluai i ga kure ba ina vavalima, ma i ga biti dari: Koko una pilak pa ta vavina ure natugu pire ra vaden ta ra gunan Kanaan, nina iau ki tana; 38una vana ka tadav ra kuba i tamagu, ma pire ra umana niurugu, ma una pilak pa tika na taulai kai natugu. 39Ma iau ga biti tai kaugu luluai: Kan ra vavina na ole ra vinavana mur iau uti. 40Ma i ga biti tagu: A Luluai, nina iau vanavana ta ra luaina matana, na tulue amur ma kana angelo, ma na maravut u ta kaum vinavana, ma una pilak pa tika na vavina ure natugu ta ra umana niurugu ta ra kuba i tamagu; 41ma damana una langalanga ta kaugu vavalima, ba u tadav ra umana niurugu; ma ona pa di nur tar ia piram, u ti langalanga ta kaugu vavalima.

42Ma gori iau tar pot ta ra kivu, ma iau biti: Luluai, a God kai kaugu luluai Abaraam, boina una maravut iau ta kaugu vinavana; 43gire, iau tur ta ra kivu na tava; boina una tul tar ia, ba nam ra vavina, nina i irop upi na kulup, ma ina biti tana, Una tabar iau ma ta ik a tava ta kaum kulkulup, 44ma na biti tagu, Una momo, ma ina kulup bula ure kaum umana kamel, boina ba ia nam ra vavina iat, nina ba ra Luluai i ga tibe, upi na taule ra natu i kaugu luluai.

45Ma ba pa i par boko ra tinata ta ra balagu, gire, Rebeka i vana rikai ma kana kulkulup ta ra ul a varana, ma i vana ur upi ra kivu, ma i kulup; ma iau biti tana: Boina una vamomo iau. 46Ma i rurut, ma i vairop ra kulkulup marama ra ul a varana, ma i biti: Una momo, ma ina vamomo kaum umana kamel bula; io, iau momo, ma i vamomo ra umana kamel bula. 47Ma iau tir ia: U natu i to ia? Ma i biti: Natu i Betuel, natu i Nakor nina ba Milka i ga kava tar ia. Ma iau vung tar ra marmar ta ra bilauna, ma ra mul ta ra limana. 48Iau bura rururu ma iau lotu tadav ra Luluai, ma iau pite pa ra Luluai, a God kai kaugu luluai Abaraam,, nina i ga lue rap iau ta ra takodo na nga, upi ina pilak pa natu i ra tura i kaugu luluai, upi na taule natuna. 49Ma ona avat a pait ra varmari ma ra dovot na mangamangana pire kaugu luluai, avat a ve iau; ona pata, avat a ve iau bula, upi ina vana ta ra papar a lima tuna, ba ta ra maira.

50Io, Laban ma Betuel dir ga tata bali ia dari: Go ra magit i vuna tai ra Luluai, i dekdek upi amir a tatike ta magit i boina ba ta magit i kaina tam. 51Gire, Rebeka i tur ta ra luaina matam, una agur pa ia, ma amur a vana, ma na taule natu i kaum luluai, da ra Luluai i tar biti.

52Ma ba ra tultul kai Abaraam i ga valongore kadir tinata, i ga va timtibum ta ra mata i ra Luluai. 53Ma i ga tak vaarike ra lavur ngatngat na magit, di ga pait diat ma ra silva ma ra goled, ma ra umana mal, ma i ga tabar Rebeka me, ma taina bula ma nana, i ga tabar dir ma ra umana ngatngat na magit. 54Ma dia ga iaian ma dia ga momamomo, diat ma ra tarai dia ga varagur me; ma nam ra marum dia ga ki boko; ma dia ga tut ta ra kavunvun, ma i ga biti: Avat a tul vue iau tadav kaugu luluai. 55Ma tai ra vavina ma nana dir ga biti: Boina ba ra vavina na ki ati boko pire vevet ta umana bung, ta vinun bar, ma namur na vana. 56Ma i ga biti ta dir: Koko amur a tur bat iau, tago a Luluai i ga maravut iau ta kaugu vinavana, avat a nur vue ke iau, upi ina talil tadav kaugu luluai. 57Ma dir ga biti: Dat a oro pa boko ra vavina, ma dat a tir ia, ba ava ra nuknukina. 58Ma dia ga oro Rebeka, ma dia ga tir ia dari: Dave, amur a varagur ma go ra tutana? Ma i ga biti: Amir a varagur. 59Ma dia ga tul vue Rebeka, tai diat, ma kana tultul na vavina, diat ma ra tultul kai Abaraam, ma kana tarai.

60Ma dia ga tata vadoane Rebeka, ma dia biti tana: Tai vevet, boina ba ra arip na mar na vinun na arip na marmar diat a vana rikai tam, ma i boina ba ra umana bul mur tam diat a kale ra mataniolo kadiat nina dia milikuane diat. 61Ma Rebeka i ga tut, diat ma kana umana tultul na vavina, ma dia ga ki ra umana kamel, ma dia ga mur ra tutana. Ma ra tultul i ga lue rap Rebeka, ma i ga vana ka.

62Ma Isak i ga lilikun maro ra kivu Lakaroi, tago i ga ki ra gunan ta ra papar a taubar. 63Ma ba i ga ravian, i ga vana ta ra uma, upi na nununuk; ma i ga idok, ma i ga gire ra umana kamel dia ga poapot. 64Ma Rebeka i ga tak vatut ra kiau na matana ma ba i ga gire Isak, i ga irop kan ra kamel. 65Ma i ga biti tai ra tultul: To ia nam ra tutana i bolabolo abara ta ra uma, upi na totongo upi dat? Ma ra tultul i ga biti: Kaugu luluai nam. Ma i ga tak pa kana mal na turturup, ma i ga turup mule ra matana. 66Ma ra tultul i ga ve Isak ta ra lavur magit i ga tar pait ia. 67Ma Isak i ga agure ta ra pal na mal kai nana Sara, ma i ga ben pa Rebeka ma dir ga taulai muka, ma i ga mari ia; ma Isak i ga ngo ma ra tinabun ure ra minat i tinana.